Προγαμιαίο Συμφωνητικό

ΠΡΟΓΑΜΙΑΙΟ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ

Γαμήλια σύμβαση/συμφωνητικό, ιστορική αναδρομή

Στο παρελθόν, όταν επρόκειτο να γίνει ένα προξενιό και κατ΄ επέκταση μία γαμήλια δεξίωση, οι άνθρωποι έδιναν μεγάλη βαρύτητα στην προίκα και τις οικονομικές διαδικασίες που θα λάμβαναν χώρα εκείνη την περίοδο. Συνήθως, ο προξενητής ήταν αυτός που γνώριζε για τα προικιά και κανόνιζε τόσο τα διαδικαστικά όσο και το ποσό που ήταν να δοθεί ως προίκα από την εκάστοτε οικογένεια. Έπειτα, ακολουθούσε ο αρραβώνας, όπου ο όρος ΄΄ζευγάρι΄΄ αποκτούσε μία πιο επίσημη μορφή. Έτσι, συντάσσονταν τα προικοσύμφωνα, όπου οι οικογένειες και οι μάρτυρες υπέγραφαν για την παρεχόμενη περιουσία και από τις δύο πλευρές. Επιπλέον, τα χρόνια εκείνα συνηθίζονταν να δίνεται και ένα χρηματικό ποσό στην οικογένεια της νύφης από την πλευρά του γαμπρού με τη μορφή ενός οικονομικού αντίτιμου για το ΄΄καπάρωμά΄΄ της από αυτόν.

Ωστόσο, υπήρχαν και φορές όπου το προξενιό γινόταν αποκλειστικά μεταξύ των οικογενειών, χωρίς την παρουσία άλλου ατόμου. Ο γαμπρός και ο πατέρας της νύφης επικοινωνούσαν και κατ΄ επέκταση συμφωνούσαν από κοινού και η νύφη απλώς ενημερωνόταν μετά ποιος θα είναι ο μελλοντικός της σύζυγος. Πολλές φορές, μάλιστα, το προξενιό και κατ΄ επέκταση το προγαμιαίο συμφωνητικό, δεν είχε κάποια επιτυχία και ισχύ, καθώς ο γαμπρός ζητούσε παραπάνω περιουσιακά στοιχεία που ισοδυναμούσαν σε χρήματα, εκτάσεις γης, ακίνητα κ.α., ενώ ο πατέρας της νύφης ήταν αρνητικός, με αποτέλεσμα την αποτυχία του συνοικεσίου. Σήμερα βέβαια, το προξενιό έχει κυρίως παρελθοντική μορφή, με ορισμένες εξαιρέσεις συγκεκριμένων περιοχών και ηλικιών, οι οποίες είναι πιστές στα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου τους και προσπαθούν να τα διαφυλάξουν έως και σήμερα. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό μειώνεται όσο περνάνε τα χρόνια, εξαιτίας πολλών κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων.

Το προγαμιαίο συμβόλαιο στη σημερινή εποχή

Πλέον τα νεότερα χρόνια, το προγαμιαίο συμβόλαιο έχει πάρει σε πολλές γεωγραφικές περιοχές μία πιο επίσημη μορφή, υπό την επίβλεψη ορισμένες φορές και του δικηγορικού υπαλλήλου. Συγκεκριμένα, οι σύζυγοι δικαιούνται να ορίσουν με ιδιωτική ή επίσημη γαμήλια σύμβαση ότι: α) τόσο η περιουσία που ο κάθε σύζυγος απέκτησε πριν από τον γάμο όσο και αυτή που θα αποκτήσει κατά τη διάρκειά του, θα συνεχίσουν να αποτελούν προσωπική περιουσία του συζύγου αυτού ή β) η προσωπική περιουσία που απέκτησε ένας σύζυγος πριν από το γάμο θα καταστεί πλέον ως κοινή περιουσία με την καταχώριση του γαμήλιου μυστηρίου, ή γ) η περιουσία που θα αποκτηθεί κατά τη διάρκεια του γάμου θα αποτελεί κοινή περιουσία του ζευγαριού, όπου θα διαχωρίζεται ισάξια (άρθρο 3, του ΑΚ).

Έτσι, με τη γαμήλια τελετή και ένωσή τους, οι σύζυγοι μπορούν να ορίσουν εάν κάποια από τις παραπάνω ρυθμίσεις επιθυμούν να διέπει ολόκληρο το φάσμα της περιουσία τους, ορισμένο τμήμα αυτής, ή μόνο συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία τα οποία θα τα δηλώσουν οι ίδιοι. Επιπροσθέτως, μπορούν να προβούν σε συγκεκριμένο σύστημα ρύθμισης των περιουσιακών τους στοιχείων και σε σχέση με τη μελλοντική περιουσία που θα αποκτηθεί μέσα στα πλαίσια του έγγαμου βίου. Έτσι, διασφαλίζεται μία ως επί το πλείστων πιο δίκαιη και ισομερή κατανομή των επερχόμενων περιουσιακών στοιχείων στο μέλλον (άρθρο 3, του ΑΚ).

Τέλος, το συμφωνητικό αυτό μπορεί να δημιουργηθεί και για την πρόβλεψη δικαιωμάτων και υποχρεώσεων σχετικά με τη διαχείριση της περιουσίας, της αμοιβαίας διατροφής, συμμετοχής στην κάλυψη των οικογενειακών αναγκών και δαπανών, καθώς και τον τρόπο διανομής της περιουσίας σε περίπτωση διαζυγίου μελλοντικά (άρθρο 3, του ΑΚ).

Ποιες είναι οι τυπικές προϋποθέσεις και με ποιον πρέπει να επικοινωνήσω;

Τα προ-γαμιαία συμφωνητικά πρέπει να συνάπτονται κυρίως ενώπιον συμβολαιογράφου, καθώς και να καταχωρούνται στο μητρώο γαμήλιων συμβάσεων, όπως έχει ψηφιστεί και καταχωρηθεί από την Ελληνική Δημοκρατία και σύνταγμα.

Πότε μπορεί να συναφθεί το συμφωνητικό και πότε ξεκινά η ισχύς του;

Η γαμήλια σύμβαση συνάπτεται πριν από την καταχώριση του γάμου (προγαμιαίο συμβόλαιο) ή οποιαδήποτε χρονική περίοδο μετά την καταχώριση του γάμου (μεταγαμιαίο συμβόλαιο). Το προ-γαμιαίο συμβόλαιο τίθεται σε ισχύ κατά την ημέρα του γάμου, ενώ τα μεταγαμιαία συμβόλαια ισχύουν από την ημερομηνία σύναψής τους.

Μπορούν οι σύζυγοι να τροποποιήσουν ένα υπάρχον σύμφωνο; Εάν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις;

Τα συγκεκριμένα συμφωνητικά τροποποιούνται ή μπορούν και να λυθούν με αμοιβαία συμφωνία των συζύγων ενώπιον συμβολαιογράφου, κατόπιν ειδικής άδειας του δικαστηρίου. Ωστόσο, αν αυτή η απόφαση είναι μονομερής και δεν υπάρχει αμοιβαία επιθυμία, τότε δημιουργούνται νομικά κωλύματα και πολλές φορές λύνονται στην αίθουσα του δικαστηρίου (άρθρο 3.του ΑΚ).

Τι συμβαίνει τη σημερινή εποχή;

Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με πληθώρα ερευνών, παρατηρείται μία μείωση στα προγαμιαία συμφωνητικά σχετικά με προηγούμενες χρονικές περιόδους, όπου ήταν πιο συχνά και αυστηρώς καθορισμένα σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές, όπως αναφέρθηκε. Έτσι, πλέον θεωρούνται από τους περισσότερους Έλληνες κάτι ασυνήθιστο, καθώς επικρατεί μία γενικότερη αντίληψη στο μυαλό τους ως προς το διαχωρισμό των περιουσιών μεταξύ των συζυγικών σχέσεων, χωρίς αυτό να πρέπει να αποτυπωθεί και να κατοχυρωθεί επισήμως.

Δείτε επίσης:

Προσκλητήρια Γάμου

Γάμος μετά τα 50

Συμβουλές για έναν καλύτερο γάμο (Part 1)

Έθιμα Γάμου σε άλλες χώρες

Τι πρέπει να γράφει ένα προσκλητήριο γάμου

Οικονομικοί προορισμοί για ταξίδι του μέλιτος